...Πράγματι, άρχισα να τους συγκρίνω με μουσικούς, ή επίσης με τον καθυστερημένο Μάρτιν, που έβρισκε στις γαλήνιες και μεγαλειώδεις αρχιτεκτονικές του Μπαχ μία ευαίσθητη εκδήλωση της έσχατης αρμονίας και τάξης στον κόσμο, που του ήταν εντελώς απρόσβατος εννοιολογικά, εξαιτίας των νοητικών του περιορισμών. 
« Όποιος είναι αρμονικά φτιαγμένος, γράφει ο Sir Thomas Browne, θέλγεται από την αρμονία του Μεγάλου Συνθέτη.
Υπάρχει κάτι το θείο στην αρμονία πέρα απ' αυτό που το αυτί μπορεί να ανακαλύψει'  είναι μία συμβολική κρυφή ανάγνωση ολόκληρου του κόσμου...
μία ευαίσθητη αντήχηση αυτής της αρμονίας που διανοητικά ακούγεται στα αυτιά του Δημιουργού...
​Η ψυχή...είναι αρμονική και ότι πλησιέστερο υπάρχει σ' αυτήν είναι η μουσική».

«Σιγά μην τρέμεις...»
είμαστε των παλαιών ερώτων οι φωνές
όχι αυτών που σου άλλαζαν τη ζωή
και βρισκόσουν ξαφνικά σ' άλλες κάμαρες
να προσκυνάς άλλα αγάλματα
αλλ' εκείνων των ερώτων των μικρών
που για μια μόνο στιγμή
σ' έκαναν να κοιτάς ψηλά
μ' ουράνια οικειότητα
ενώ κάτι άταχτα μονοκοτυλήδονα
το γελάκι, η ματιά
σ' έκαναν να ξεχνάς τ' αειθαλή αγκάθια
του κάκτου χρόνου.
Έρωτα μικρέ της τελευταίας στιγμής
ακούμπα σ' έναν ώμο φανατικά θνητό 
ακούμπα στο κενοτάφιο των ονείρων.

​Το φάσμα μου  -  Γεώργιος Βιζυηνός

Σαν μ’ αρπάχθηκε η χαρά
που εχαιρόμουν μια φορά,
έτσι σε μιαν ώρα,
μες σ'αυτή την χώρα
όλα αλλάξαν τώρα!
Και απο τότε που θρηνώ
το ξανθό και γαλανό
και ουράνιο φως μου,
μετεβλήθη εντός μου
και ο ρυθμός του κόσμου.
Νιοί και νιές που περπατούν
και φαιδρά με χαιρετούν,
η φαιδρότη των θα λείψη
άμα ιδούνε να προκύψη
η ιδική μου θλίψη.
Ως και τα μικρά παιδιά
που έχουν εύθυμη καρδία
κάμνουν πρόσωπο θλιμμένο
σαν με βλέπουν να διαβαίνω
τον ορφανεμένο.
Εις τον πρίνο, στην ελιά
τα γλυκόφωνα πουλιά,
που 'ναι για να κελαηδούνε,
και τον ίσκιο μου να ιδούνε
 σιωπούνε.
Και ο γαλάζιος ουρανός
σαν τον βλέπω, ορφανός
 όψη στρέφει·
φως τα ωραία του νέφη
 δεν τα στέφει.
Και η θάλασσα η πλατιά,
δίχως μάτια, δίχως 'φτιά
όταν νιώση το αργό μου βήμα,
ησυχάζει πια το κύμα,
σαν να κλαίη: Αχ, τι κρίμα!

​Στο λιβάδι το βαθύ
η φωνή μου να ακουσθή,
τα φαιδρά τα πεταλούδια
παραιτούνε τα λουλούδια,
 τα τραγούδια!
Και το ρυάκι, που λαλεί
παραμύθια και π' λαλεί,
στην σκιάν μου σαν διαβαίνη,
σιωπά και μένει
 και δεν κρένει.
Και το αγέρι το φαιδρό,
εις το φύλλωμα το αδρό,
 σαν με νιώση,
δεν μπορεί πλέον να δώση
αρωμάδα τόση.
Μον' ο άγριος ο βοριάς
κρύος, μελανής θωριάς,
καβαλάρης πάνω στ'ατι
μου σφυρίζει στ΄αυτί κάτι
 και διατάττει:
Μες στα στήθια η συμφορά
σαν το κύμα πλημμυρά·
σερνώ το βαρύ μου βήμα
 σ' ενα μνήμα!
Τον σταυρό τον αψηλό
αγκαλιά γλυκοφιλώ
το μυριάκρυβο ονομά της,
κι απ' τα χώματα της
η φωνή της η χρυσή
μου φωνάζει “έλα και σύ
δίπλα στο ξανθό παιδί σου
και κοιμήσου!”

Rene Nikolaou

Το ξεχωριστό μουσικό σχήμα στο οποίο θα αναφερθούμε σήμερα, οι Trio Sentimento, δραστηριοποιούνται στην Αθήνα από το 2013 και αποτελούν μία ξεχωριστή και ενδιαφέρουσα πρόταση στο χώρο της κλασικής μουσικής. Η Marina Kislitsina στο βιολοντσέλο, ο Yaroslav Tokarev στο βιολί και η Μαριλένα Σπαχή στο πιάνο έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους αλλά και όχι μόνο…
Το σμίξιμο της ρώσικης σχολής, που εκπροσωπούν οι δύο από τους τρεις ερμηνευτές, μιας σχολής με τεράστια παράδοση που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους μουσικούς όλου του κόσμου, με το ελληνικό ταπεραμέντο, το πείσμα και την επιμονή, στοιχεία δίχως τα οποία δεν μπορείς να προχωρήσεις και να προσφέρεις κόντρα στους καιρούς, δίνουν ένα αποτέλεσμα μεστό και ανάγλυφο.
Οι ερμηνείες των μουσικών συχνά αποτελούν προσωπική κατάθεση και άποψη ως προς το έργο του συνθέτη, αυτό όμως, γίνεται από την αγάπη προς τη μουσική και την πολύχρονη εμπειρία τους. Μια εμπειρία που στους συγκεκριμένους μουσικούς ξεκινά από πολλή μικρή ηλικία.
Γεννημένη στη Ρωσία η Marina Kislitsina από πολύ μικρή έδειξε το ταλέντο της στο τσέλο κατακτώντας την πρώτη θέση σε πολλούς διαγωνισμούς. Έχει συμπράξει με κορυφαίες ορχήστρες της ως σολίστ και ως μέλος.
Στην Ελλάδα είναι μέλος της Κ.Ο.Α. και άλλων μουσικών συνόλων.
Η Μαριλένα Σπαχή γεννημένη στην Αθήνα, έχει πολυετή σπουδές στο πιάνο στο πλευρό της Σ.Γαρουφαλή και στη συνέχεια με τους διακεκριμένους πιανίστες Α.Γαρουφαλή, Μ.Τιρίμο, P.B.Skoda και Βαλερί Σαγκαΐτάτσιν.
Το ρεπερτόριό της περιλαμβάνει έργα από το μπαρόκ μέχρι και τον 21ο αιώνα.
Από οικογένεια μουσικών προέρχεται ο Yaroslav Tokarev, που έχει πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό του. Σπούδασε στο Ωδείο Τσαικόφσκι από όπου, μαθητής ακόμα, έδινε συναυλίες σε όλο τον κόσμο.
Από το 1995 ζει και εργάζεται στην Ελλάδα.
Οι Trio Sentimento στη σκηνή του Ιανού το Σάββατο 26 ΜαρτίουΤο Σάββατο 26 Μαρτίου, στις 8:30μμ. , θα μας παρουσιάσουν στον Ιανό ένα πρόγραμμα που ξεκινά από την Αναγέννηση με τον Ιταλό Julio Caccini, το Γάλλο Louis Ganne και τον Ελβετό Paul Juon, τον Μολδαβό ρομαντικό Eugen Doga, τον Ρώσο Michail Glinka και στη συνέχεια με τους Αργεντίνους P. Gardel και Α .Piazzolla. Θα ακουστούν επίσης δύο έργα της Ρενέ Νικολάου και θα υποδεχτούν την Άνοιξη με το έργο «Ανοιξιάτικες Μέρες» του συνθέτη Μιχάλη Αρχοντίδη.

Krystian Zimerman:
Σε ηλικία δεκαοχτώ χρονών κερδίζει το πρώτο βραβείο στο Διαγωνισμό Σοπέν στη Βαρσοβία και είναι, ίσως, το πιο τρανταχτό παράδειγμα επιτυχίας για έναν νικητή διαγωνισμού. Ανάμεσα στους κατόχους πρώτων βραβείων, μόνο ο Krystian Zimerman και η Martha Argerich, που έχουμε φιλοξενήσει σε προηγούμενο αφιέρωμα, έχουν βιώσει την άμεση αποδοχή του μουσικού κόσμου,  μετά από έναν διαγωνισμό.
Για τους περισσότερους μουσικούς, ο δρόμος εξακολουθεί να είναι δύσκολος και πολλές φορές μοναχικός και η νίκη σε ένα σημαντικό διαγωνισμό δεν εγγυάται πάντα μία ανθισμένη επαγγελματική σταδιοδρομία.
Για τον Zimerman,όμως, δεν ήταν μόνο η φυσική ομοιότητά του με τον Σοπέν που έκανε τον κόσμο της μουσικής να τον ερωτευτεί. Τον επαινούσαν, φυσικά, για την ομορφιά και τη ζωτικότητά του, αλλά κυρίως για την ευφυΐα και την ισορροπία του παιξίματος του. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που η Deutsche Grammophon έσπευσε να υπογράψει μαζί του συμβόλαιο και έτσι σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ο νεαρός πιανίστας βρέθηκε να ηχογραφεί με μαέστρους όπως ο Carlo Maria Giulini, Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν και Leonard Bernstein.
Η διαφορά του με την Martha Argerich, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, είναι ότι αυτή δρα αυθόρμητα και γενικά αποφεύγει να υπολογίζει τις συνέπειες της κάθε απόφασής της, ενώ ο Krystian Zimerman, φαίνεται πως δρα μελετημένα και με κινήσεις προσεκτικά σχεδιασμένες. Δεν είναι τυχαίο που παίζει πάντα στο δικό του πιάνο το οποίο μεταφέρει σε όποια πόλη έχει ρεσιτάλ.
Ο Zimerman γενικά αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας, περιορίζει τον αριθμό των ζωντανών παραστάσεων που δίνει και ηχογραφεί σχετικά σπάνια. Ως εκ τούτου, κάθε καλλιτεχνική του ενέργεια είναι πολυαναμενόμενη και παρακολουθείται στενά από τους θαυμαστές του.
​

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή…
Ο Krystian Zimerman γεννήθηκε στην Πολωνία στις 5 Δεκεμβρίου του 1956. Ξεκίνησε τα μαθήματα σε ηλικία 5 χρονών με δάσκαλο τον πατέρα του που ήταν κι αυτός πιανίστας. Μετά από δύο χρόνια έγινε μαθητής του Andrzej Jasiński με τον οποίο ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Το 1973 κέρδισε υψηλή διάκριση στον Διεθνή Διαγωνισμό Μπετόβεν στην πόλη Hradec Kralove και το πρώτο βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό Frederic Chopin to 1975.
Μετά από αυτό τον προσκαλεί ο Arthur Rubinstein στο Παρίσι το 1976, πράγμα που έπαιξε μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη του καλλιτέχνη. Ο Πολωνός πιανίστας έχει συμπράξει με τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου και τους σημαντικότερους μαέστρους. Τα 22 άλμπουμ που έχει ηχογραφήσει με τη Deutsche Grammophon, με την οποία έχει αποκλειστικό συμβόλαιο, του έχουν αποφέρει ένα μεγάλο αριθμό βραβείων και διακρίσεων.
Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει φυσικά Chopin, αλλά και Franz Liszt, Franz Schubert, Johannes Brahms, Edvard Grieg, Bela Bartók, Cesar Franck και Karol Szymanowski. Ο ίδιος είναι ο εκτελεστής του περίφημου και γεμάτου προκλήσεις κοντσέρτου για πιάνο του Witold Lutosławski με παγκόσμια πρώτη εκτέλεση το 1988.
Το 1985 λαμβάνει το βραβείο της Ακαδημίας Chigiana της Siena για τον καλύτερο καλλιτέχνη της χρονιάς, ενώ το 1994 αναγνωρίζεται, ομοίως, από το Leonie Sopnning Music Foundation της Κοπεγχάγης. Την ίδια χρονιά το άλμπουμ του με τα πρελούδια του Debussy απολαμβάνει τη διάκριση ως καλύτερη ηχογράφηση της χρονιάς από την Deutsche Grammophon.
O ίδιος, όταν έλαβε το βραβείο, αστειεύτηκε πως για να εξασκηθεί στο «Βυθισμένο Καθεδρικό ναό» χρειάστηκε να πλημμυρίσει το μπάνιο του!
Κατά τον εορτασμό της 150ής επετείου από το θάνατο του Φρειδερίκου Σοπέν το 1999 ο Zimmerman ανακοίνωσε: «Έχω αποφασίσει ότι το επόμενο έτος θα δώσω μια σειρά από συναυλίες στη Δυτική Ευρώπη, την Πολωνία, και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά τη διάρκεια αυτών, θα ερμηνεύσω τα δύο κοντσέρτα για πιάνο του Φρειδερίκου Σοπέν […] Είχα την τιμή να ερμηνεύσω αυτά τα έργα με μερικούς από τους μεγαλύτερους μαέστρους της Πολωνίας και άλλων χωρών. Έμαθα κάτι από τον καθένα τους και με το χρόνο, αφομοιώνοντας διάφορες ιδέες και σε συνδυασμό με την ωρίμανση του δικού μου οράματος για τα κοντσέρτα του Σοπέν, ανέπτυξα την πεποίθηση ότι θα ήθελα να τα κάνω μόνος μου «από το Α έως το Ω», ξεκινώντας από την ίδια την ορχήστρα. Δεν ξέρω αν έχετε παρατηρήσει ότι όλες ορχήστρες σήμερα παίζουν με τον ίδιο τρόπο. Στηριζόμενος μόνο στα αυτιά του ο καθένας είναι αδύνατο να πει εάν ακούει την ορχήστρα του Λονδίνου, ή μία ορχήστρα του Παρισιού, ή κάποια που εδρεύει στη Νέα Υόρκη, ή στο Τόκιο. Η δισκογραφική βιομηχανία έχει καταφέρει να «παγκοσμιοποιήσει» την ερμηνεία. Δυσκολεύομαι να βρω μοναδικά χαρακτηριστικά ερμηνείας στις υπάρχουσες ορχήστρες. Επιπλέον, οι ορχήστρες αντιπαθούν τις πρόβες και εμένα μου αρέσει να κάνω πρόβες, για εβδομάδες, πολλές φορές. Έτσι κατέληξα στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να βρω μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι θα μοιραστούν το πάθος μου για τον πειραματισμό και να συνεργαστώ μαζί τους για να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε κάτι που θα ήταν ένα μείγμα από τις εμπειρίες μου των τελευταίων είκοσι χρόνων».

Και έτσι και έγινε. Η Ορχήστρα του Φεστιβάλ της Πολωνίας, απαρτίζεται από νέους Πολωνούς μουσικούς, που συγκεντρώθηκαν μέσω εκτεταμένων οντισιόν στις οποίες ο Zimerman ήταν πρόεδρος. Ο μεγάλος πιανίστας πραγματοποίησε αμέτρητες πρόβες με τους νέους μουσικούς και μαζί ξεκίνησαν μια περιοδεία κατά την οποία έδωσαν πάνω από τριάντα συναυλίες σε μερικά από τα πιο σημαντικά μουσικά κέντρα της Ευρώπης, σε τέσσερις πόλεις της Πολωνίας, και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανάμεσα σε άλλα μέρη και στο Carnegie Hall.
Όπου και αν έπαιξαν έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση. Σε κάποιες πόλεις πρόσθεταν επιπλέον συναυλίες.
Τον Ιούλιο του 1999 στο Witold Lutoslawski Polish National Radio Concert Studio στη Βαρσοβία, η Deutsche Grammophon ηχογράφησε τα δύο κοντσέρτα με αυτήν την ορχήστρα και μέσα σε λίγες εβδομάδες κυκλοφόρησε το άλμπουμ το οποίο έγινε αμέσως sold out.
Τον Ιανουάριο του 2005 ο Zimerman βραβεύτηκε από τον υπουργό πολιτισμού της Γαλλίας με το Region of Honour στα βραβεία MIDEM των Κανών.
Ο Krystian Zimerman είναι ένας πιανίστας που έχει προκαλέσει έντονα συναισθήματα και εξαιτίας των αρχών και των ιδεών του, τις οποίες πρεσβεύει με ευθύ λόγο και πράξεις σε κάθε ευκαιρία που του δίνεται.
Η αντι-πολεμική του στάση απέναντι στον πόλεμο των ΗΠΑ και της Μέσης Ανατολής, η αντίδρασή του στο περιστατικό του 2001, όταν το πιάνο του, καταστράφηκε μετά από απόφαση της ασφάλειας του αεροδρομίου JFK επειδή μύριζε εκρηκτικά, η ακύρωση της συναυλίας στις 26 Απριλίου του 2009 στο Μέγαρο Μουσικής του Walt Disney στο Λος Άντζελες, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αμερικανική πολιτική προς την Πολωνία, ήταν κάποια πολύ χαρακτηριστικά περιστατικά που τον εφοδίασαν με αρνητική δημοσιότητα.
Ο Krystian Zimerman ζει με τη γυναίκα του και τα δυο παιδιά του στην πόλη Basel της Ελβετίας όπου αφιερώνει το χρόνο του σε σεμινάρια πιάνου και ρεσιτάλ μουσικής δωματίου ή κοντσέρτα.
Όταν δεν είναι σε ταξίδια, επιμελείται τα έργα για πιάνο του Władysław Szpilman για τον εκδοτικό οίκο Boosey & Hawkes.

Ρενέ Νικολάου

Artic.gr

Rene Nikolaou

Όταν άκουσα για πρώτη φορά το «Γιατί πουλί δεν κελαηδείς» ένιωσα να συντονίζομαι με μία αρχέγονη δύναμη, αυτή του «όλα όσα είναι» που απλά υπάρχει, ήταν, είναι και θα είναι εκεί, όσο εμείς- περαστικοί- περνάμε από πάνω της σαν ρυάκι.
Οι Lyre ‘n’ Rhapsody εμπνέονται από τον μαγικό κόσμο της Κίρκης, του Έρωτα και της Ζωής. Στη μουσική τους παντρεύουν τον βαθύ και πλούσιο ήχο του νταουλιού με τον απαλό και ζεστό ήχο της αρχαιοελληνικής λύρας, δημιουργώντας «Ζυγιά» που σημαίνει ζευγάρι. Το ιδιαίτερο αυτό «ζευγάρωμα» θα παρουσιάσουν την Τετάρτη 10 Ιουνίου, στον κήπο του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων, ερμηνεύοντας μελοποιημένη Λυρική Ποίηση, παραδοσιακά τραγούδια και πρωτότυπες συνθέσεις. Οι φωνές πλέκονται με τον ήχο των χορδών και των τυμπάνων σε ένα άχρονο πεδίο.
Στο artic.gr έχουμε τη χαρά να γνωρίσουμε τους Lyre ‘n’ Rhapsody και να μας μιλήσουν για τον εαυτό τους και τη θέση τους στο συγκρότημα.
Νenad – Lyre ‘n’ Rhapsody Είσαι ο παραγωγός των Lyre ‘n’ Rhapsody, ο άνθρωπος που ονειρεύτηκε και πίστεψε σε ένα δύσκολο εγχείρημα, αυτό της αναβίωσης της ελληνικής μουσικής ξεκινώντας από πολύ παλιά, ακόμα, από την εποχή του Σεικίλου το 200π.χ. και προχωρώντας αργά στο χρόνο, συλλέγοντας σπαράγματα από την παραδοσιακή μας μουσική. Όλα αυτά αναδεικνύονται με ένα σύγχρονο τρόπο και φτάνουν στα αυτιά μας πιο φρέσκα από ποτέ. Πώς το καταφέρνετε αυτό και ποιο ήταν καταρχήν το έναυσμα για να προχωρήσεις σε αυτή σου την ιδέα;
Η ιδέα του μουσικού σχήματος Lyre ‘n’ Rhapsody γεννήθηκε στο στούντιο A’ της Σχολής ηχοληψίας της SAE, κατά τη διάρκεια μιας πειραματικής ηχογράφησης, που οργανώθηκε από την Αλίκη και τον Δημήτρη Ψύχα,  έναν φίλο και ηχοθεραπευτή. Εκείνο το διάστημα ήμουν φοιτητής στο τμήμα Μουσικής Παραγωγής και Ηχοληψίας στην σχολή SAE και ο Δημήτρης ήταν βοηθός αυτής της ηχογράφησης. Η Αλίκη, η Αρετή και η Αθηνά δεν είχαν ξαναπαίξει και οι τρεις μαζί, και εκείνη την ημέρα ηχογραφήθηκε το «Γιατί πουλί δεν κελαηδείς». Μου άρεσε η μουσική που άκουγα και έμοιαζε σαν να παίζουν περισσότερο από τρεις μουσικοί στο στούντιο. Θυμάμαι πως τότε δεν σκεφτόμουν την αισθητική της μουσικής. Το μόνο που έβλεπα ήταν τρεις ταλαντούχες και δημιουργικές καλλιτέχνιδες. Λίγο πιο μετά προσέγγισα την Αλίκη και της πρότεινα να συνεργαστούμε και εκείνη είχε την ιδέα να εξερευνήσουμε αρχαία τραγούδια, τα οποία σαν άκουσμα μου φάνηκαν πολύ φυσικά, καθώς η Λύρα που παίζει, προέρχεται από εκείνη την εποχή. Κάπως έτσι έγινε η σύλληψη της ιδέας ενός αρχαίου μουσικού συνόλου σε μια σύγχρονη εποχή.

Μίλησέ μας για τις δουλειές που έχετε κάνει μέχρι τώρα. Έχετε ήδη ηχογραφήσει δύο cd. Πώς ήταν αυτή η διαδρομή και τι σχεδιάζετε για το μέλλον;
Με τα κορίτσια έχουμε αναπτύξει μια πολύ ενδιαφέρουσα επικοινωνία στις ηχογραφήσεις μας. Δεν μιλάμε ιδιαίτερα για τη μουσική αυτή καθεαυτή, αντιθέτως προτιμάμε να ορίζουμε έναν νοητικό τόπο για το κάθε ένα από τα τραγούδια μας και να δημιουργούμε μουσική που θα σε ταξιδέψει σε αυτό τον τόπο. Όπως με το κομμάτι «Χορός των Μουσών», για το οποίο είχαμε μια εικόνα Μουσών να χορεύουν γύρω από τη φωτιά περιστοιχισμένες από δέντρα. «Το Καλό νερό» επίσης το φανταζόμασταν κάπου ψηλά στα βουνά, ενώ κάποια άλλα τραγούδια σε ταξιδεύουν ακόμα πιο μακριά, σε έναν πιο φαντασιακό κόσμο, όπου κυριαρχεί η μαγεία, όπως με το τραγούδι «Κίρκη» ή όπως με το «Σειρήνες» που σε ταξιδεύει στον υποβρύχιο κόσμο! Πιστεύω πως αυτή η προσέγγιση δίνει νέα διάσταση και δυναμική στη μουσική μας, η οποία σε συνδυασμό με την λιτότητα των ήχων κάνει τα τραγούδια μας να ακούγονται τόσο καινούρια σαν ήχος, σήμερα.
Το μουσικό σύνολο Lyre ‘n’ Rhapsody μέχρι στιγμής ήταν ένα υπέροχο ταξίδι, στη διάρκεια του οποίου ξανα-ανακαλύψαμε το τραγούδι μέσα από το πέρασμα της ιστορίας και ταυτόχρονα μάθαμε περισσότερα σχετικά με το πώς να βρίσκουμε δημιουργικούς «τόπους» μέσα μας και με το πώς να υποστηρίζουμε άλλους καλλιτέχνες να ανακαλύπτουν αυτούς τους «τόπους». Πιστεύω πως σίγουρα βελτιωνόμαστε ως προς την ατμόσφαιρα των ηχογραφήσεών μας, στη διάρκεια των οποίων έχουμε καλή επικοινωνία και γόνιμη ελευθερία και μέχρι στιγμής ο πιο ενδεικτικός απότοκος της διαδικασίας παραγωγής της μουσικής μας είναι ο τελευταίος μας δίσκος με τίτλο «Κίρκη», όπου παρουσιάζουμε τις ιδέες μας και τη μουσική που όλοι μαζί δημιουργούμε και που είναι αντιπροσωπευτική για το συγκρότημα Lyre ‘n’ Rhapsody.

Αλίκη – Lyre ‘n’ Rhapsody Είσαι από τα βασικά στελέχη του συγκροτήματος αφού πέρα από τη λύρα, που είναι ένα από τα δύο βασικά όργανά σας, επιμελείσαι και τη σύνθεση των περισσότερων τραγουδιών που ερμηνεύετε. Από ποιο όργανο ξεκίνησες τη μουσική σου πορεία και ποια ήταν τα ερεθίσματα που πιστεύεις ότι σε οδήγησαν και σε καθοδηγούν σε αυτό το μουσικό μονοπάτι;
Ξεκίνησα από παιδί με την κλασική μουσική και το πιάνο, την δυτική αντίστιξη και αρμονία. Άκουγα κλασική και τζαζ με πάθος στην εφηβεία, και ύστερα άκουγα με πάθος Έθνικ δίσκους της World Music.
Η Λύρα ήρθε στη ζωή μου, τυχαία. Ήμουν σε ένα σχήμα, όπου έπαιζα πλήκτρα και τραγουδούσα, σε συνδυασμό με ηλεκτρική κιθάρα και αφρικάνικα κρουστά. Σε κάποια πρόβα ο Δημήτρης Αγγέλου, που εργαζόταν ως βοηθός στο εργαστήρι του Νικόλα Μπρα, έφερε μια λυρίτσα και μου τη δάνεισε για λίγες μέρες. Για τρία βράδια δεν μπόρεσα να κοιμηθώ…Έπαιζα, κούρδιζα, εξερευνούσα….Μαγεύτηκα από το όργανο.
Η αρχική μαγεία, εξελισσόταν σε πάθος χωρίς σκοπό ή σκέψη προς τα πού θα οδηγήσει αυτό. Σιγά-σιγά άρχισα να καταλαβαίνω την «πολύπλοκη απλότητα» του οργάνου και τις απίστευτες δυνατότητες που έχει. Δεν του φαίνεται με την πρώτη ματιά, αλλά μπορεί να διεισδύσει σε διάφορα μουσικά είδη.
Οι συνεργασίες σύντομα άρχισαν και η Λύρα συνήχησε με Ινδικό φλάουτο, Σιτάρ, Κρητική λύρα, Ούτι, Ποντιακή λύρα, Μπάσο, Dub, Σαξόφωνο, Πολίτικη λύρα, κρουστά κάθε είδους. Άρχισε να μου δημιουργείται ανάγκη να μάθω για τη Βυζαντινή μας μουσική, και ξεκίνησα μαθήματα, καταλαβαίνοντας ότι το Ελληνικό «χρώμα» φυλάσσεται εκεί και στα παραδοσιακά μας τραγούδια.
Αυτά είναι τα βασικά ερεθίσματα που με καθοδήγησαν, και κάθε φορά ανάλογα με τον συμπαίκτη καινούρια δημιουργούνται.
Πάνω σε ποια κριτήρια βασίζεσαι για να προχωρήσεις στη σύνθεση ενός τραγουδιού και στη συνέχεια, ποια είναι τα στοιχεία που σε βοηθούν στην επιλογή των οργάνων, πέρα από το βασικό σχήμα που είναι η λύρα και το νταούλι.
Επιπλέον, από που αντλείτε τους στίχους των τραγουδιών;
Το πρώτο και σημαντικότερο στοιχείο, εφόσον το κομμάτι έχει στίχους, είναι οι ίδιοι οι στίχοι. Αντλώ στίχους από την αρχαιοελληνική γραμματεία, είναι γεμάτη διαμάντια!
Κοιτάω τον ρυθμό, τα μακρά και τα βραχέα, και αφού καταλάβω τη δομή και το νόημα, ξεχνάω την ανάλυση που έκανα. Αρχίζω να παίζω Λύρα, επαναλαμβάνοντας τους στίχους, μέχρι να έρθει κάτι που να ταιριάζει στα αυτιά μου ως μελωδία. Όταν είναι μόνο οργανικό, παίζω, παίζω, παίζω….μέχρι να κάτσει κάτι που μου αρέσει.
Αν είναι διασκευή σε παραδοσιακό μας τραγούδι, ξεκινάω με την μελωδία ακριβώς ως έχει, και κοιτάω τί μπορώ να κάνω με τη Λύρα, που να προσθέτει μια προσωπική πινελιά στο τραγούδι.
Το βασικό σχήμα είναι η Λύρα, το Νταούλι και οι φωνές. Ελπίζω το επόμενο CD μας να έχει προσκεκλημένους στις ηχογραφήσεις Βιολοντσέλλο, Σαξόφωνο, Πολίτικη λύρα και άλλους μουσικούς.  Εξαρτάται από τα χρήματα που θα μπορούμε να διαθέσουμε, γιατί όπως, ίσως, ξέρετε, αυτοχρηματοδοτούμε τη δουλειά μας.
Το θέμα είναι ότι η Λύρα, ναι μεν προέρχεται από την αρχαιότητα, είναι όμως τόσο σύγχρονη όσο και οι μουσικοί που αποφασίζουν να παίξουν. Το αρχαιομουσικολογικό κομμάτι αφορά τους ειδικούς. Δεν είμαι ειδική, και χρησιμοποιώ την Λύρα ως σύγχρονο όργανο. Της αξίζει να μην αντιμετωπίζεται ως μουσειακό έκθεμα. Αφού ηχεί τώρα!!!
​

Αρετή – Lyre ‘n’ RhapsodyΠώς ξεκινάει κανείς να παίζει νταούλι. Πόσο δύσκολο είναι και από πού αντλείς τα ρυθμικά σου μοτίβα; Κάνεις κάποια έρευνα πάνω στο κάθε τραγούδι ή αφήνεις το ένστικτό σου να σε οδηγήσει στoυς δρόμους της παράδοσης και της ιστορίας μας;
Η αλήθεια είναι ότι έχουν ‘’πέσει’’ στα χέρια μου αρκετά κρουστά όργανα με τα οποία κατά καιρούς παθιάστηκα κι εμπνεύστηκα αλλά η σχέση μου με το νταούλι έχει κρατήσει  κι έχει εξελιχθεί με έναν ιδιαίτερο τρόπο αφού τα τελευταία χρόνια δεν χρησιμοποιώ τα παραδοσιακά νταουλόξυλα (κόπανος, βίτσα) αλλά μόνο χέρια σε άμεση επαφή με το δέρμα. Αυτό βέβαια αλλάζει  εντελώς τον  ήχο που περιμένεις να ακούσεις από ένα νταούλι και από δυνατός και οξύς μετατρέπεται σε  βαθύς και πιο αέρινος με ποικιλία ηχοχρωμάτων αλλά και όσο χρειάζεται στακάτος. Αυτός είναι και ο λόγος που ταίριαξε  πολύ καλά με την αρχαία λύρα. Ο συγκεκριμένος τρόπος παιξίματος μου δίνει την δυνατότητα να αναμείξω παραδοσιακούς ρυθμούς με τεχνικές και ρυθμικά μοτίβα που έχουν τις ρίζες τους στην Αφρική κάτι που μ’ ενδιαφέρει ιδιαίτερα.
Στις ηχογραφήσεις μας χρησιμοποιώ σε ορισμένα κομμάτια και το αγαπημένο μου udu (στάμνα), συμπληρωματικά με το νταούλι όταν μου λείπουν οι πιο ψηλές συχνότητες ή όταν θέλω να δώσω μεγαλύτερη πλαστικότητα στον ρυθμό. Αυτό συνεπάγεται ότι πάντα υπάρχει ένα ψάξιμο πριν ‘’κάτσει’’ το τελικό ρυθμικό του κάθε κομματιού αλλά έχει λειτουργήσει εκ των προτέρων το ένστικτο, η φαντασία, το συναίσθημα, η προσωπική αισθητική. Δεν βρίσκω κάποια δυσκολία σ΄ αυτό, ίσα-ίσα, μόνο χαρά!
Διαπιστώνω ότι στον 2ο cd σας έχετε δώσει η κάθε μια σας το συνθετικό της στίγμα. Πως εκφράζεσαι μέσα απ΄ αυτό; Ακριβώς αυτός είναι ο στόχος, η προσωπική καλλιτεχνική έκφραση μέσα από την δημιουργική συνεργασία και η δυνατότητα για εξέλιξη του σχήματός μας που δίνουν οι ιδιαίτερες δεξιότητες των μελών του. Έτσι ήρθε ‘’Το Καλό νερό’’ , ένα δικό μου ποίημα με πεντατονικό πολυφωνικό άκουσμα που αγαπώ ιδιαίτερα αλλά και μπλουζ διάθεση από την λύρα της Αλίκης και η ‘’Κίρκη’’ απόδοση της ιστορίας με αφήγηση και πολυρυθμία.

Αθηνά – Lyre ‘n’ Rhapsody Ξεκίνησες σε ηλικία 28 χρονών να τραγουδάς. Με τι ασχολιόσουν πριν, μπορούσες να φανταστείς ποτέ τους δρόμους που θα σου άνοιγαν οι δυνατότητες της φωνής σου;
Η αλήθεια είναι ότι ξεκίνησα να τραγουδάω ερασιτεχνικά σε ηλικία 20 χρονών σε ένα μουσικό σχήμα που ερμήνευε νέες συνθέσεις βασισμένες πάνω σε παραδοσιακές φόρμες. Ήταν η περίοδος που παρακολουθούσα μαθήματα στη χορωδία της Δόμνας Σαμίου στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων και είχα ξεκινήσει μαθήματα φωνητικής. Τότε όλο αυτό δεν ήξερα που θα με οδηγήσει, ούτε πίστευα ότι θα μπορούσα να ασχοληθώ επαγγελματικά με το τραγούδι. Το τραγούδι λειτουργούσε περισσότερο σαν μια διέξοδος της καθημερινής μου ζωής. Ήταν μια περίοδος πειραματισμού και αυτοανακάλυψης και όχι μια προετοιμασία για τον επαγγελματικό στίβο της μουσικής. Μετά από ένα χρόνο έφυγα για σπουδές στην Αγγλία. Σπούδασα Ειδική Αγωγή, επέστρεψα στην Ελλάδα, βρήκα δουλειά στο αντικείμενο των σπουδών μου και ρίχτηκα με πάθος στην διδασκαλία των παιδιών με μαθησιακές ιδιαιτερότητες, προσπαθώντας να πείσω τον εαυτό μου ότι δεν θα ασχοληθώ με το τραγούδι, αλλά… κάτι με έτρωγε. Είπα, θα αρχίσω πάλι τα μαθήματα φωνητικής, έτσι για να δώσω μια διέξοδο στις καλλιτεχνικές μου ανησυχίες κι όχι γιατί πίστευα στην φωνή μου, αλλά ούτε αυτό ήταν αρκετό για να βρω τις ισορροπίες που έψαχνα.
Τότε, εκεί γύρω στα 28 μου, εντάχθηκα ξανά σε ένα καινούριο μουσικό σχήμα κι εκεί κατάλαβα ότι το τραγούδι ήταν ένας μεγάλος σταθμός στην ζωή μου, που δεν είχε νόημα να συνεχίσω να αγνοώ. Συνειδητοποίησα ότι το τραγούδι ήταν το μέσο για να φέρω στο φως όλο το κρυμμένο δυναμικό μου (όχι μόνο σε επίπεδο φωνής, αλλά κυρίως σε επίπεδο προσωπικότητας) και αυτό από μόνο του ήταν πολύ σοβαρός λόγος για να ασχοληθώ πιο σοβαρά με αυτό το μέσο.
Στο δεύτερο cd των Lyre ‘n’ Rhapsody υπάρχουν δύο τραγούδια που έχεις γράψει εσύ τους στίχους και τη μουσική. Μίλησέ μας λίγο για αυτήν την εμπειρία. Τι ήταν αυτό που σε παρακίνησε να το κάνεις;
Ήταν το καλοκαίρι του 2013 όταν μας ζήτησε η Αλίκη από τις Lyre ‘n’ Rhapsody να καταθέσουμε τις δικές μας προτάσεις – είτε επρόκειτο για αυτούσια τραγούδια, είτε επρόκειτο για μελοποίηση πάνω σε ήδη υπάρχοντες στίχους – που θα τις εντάσσαμε μετά στην δεύτερη δισκογραφική μας δουλειά με τίτλο «Κίρκη». Ένα τέτοιο εγχείρημα ήταν για μένα αδιανόητο μέχρι τότε. Είχα πιστέψει ότι δεν είμαι φτιαγμένη για κάτι τέτοιο και το είχα βγάλει από το μυαλό μου εντελώς σαν διαδικασία. Ωστόσο, μόνο και μόνο επειδή μου ζητήθηκε, άρχισα να το δουλεύω μέσα μου και με έκπληξη συνειδητοποίησα ότι οι δύο απόπειρές μου (μία μελοποίηση πάνω σε στίχους αρχαιοελληνικούς «ο Θρήνος του Σιμωνίδη» και ένα τραγούδι σε στίχους και μουσική δικούς μου «Μέλι και Φωτιά») δέχτηκαν πολύ καλής υποδοχής από τα κορίτσια στο συγκρότημα και αργότερα από το κοινό. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι δεν είμαι γεννημένη για να γράφω τραγούδια, όμως χαίρομαι που για μια ακόμη φορά το τραγούδι στάθηκε αφορμή να φέρω στο φως υλικό από το κρυμμένο δυναμικό μέσα μου.
Nenad – Lyre ‘n’ RhapsodyΣτις 10 Ιουνίου έχετε προγραμματισμένη συναυλία στο «ΠΕΡΑΝ». Τι θα μας παρουσιάσετε σε αυτό το πρόγραμμα οι Lyre ‘n’ Rhapsody;
Θα σας παρουσιάσουμε «τα τραγούδια της Κίρκης», δηλαδή μελωδίες που εμάς πρώτα μαγεύουν και μεταμορφώνουν.  Είναι τραγούδια που έχουμε συνθέσει, ή διασκευάσει από την παράδοσή μας και κάποια από τα αρχαία σωζόμενα. Τα περισσότερα συμπεριλαμβάνονται στα δύο μας CD. Θα παίξουμε και κάποια που δεν έχουμε ηχογραφήσει ακόμα. Όλα όσα θα ακουστούν είναι διαλεγμένα για τις φωνές μας και στέκουν ολοκληρωμένα με τη συνοδεία λύρας και νταουλιού. Εκφράζουμε αυτό που μας συγκινεί και ελπίζουμε η συγκίνηση αυτή να αγγίζει το ακροατήριο.

Rene Nikolaou

Έφτανε ένα επεισόδιο από το γνωστό καρτούν “Tom and Jerry” όπου οι ήχοι της Ουγγρικής Ραψωδίας αρ.2 του Franz Liszt ενσαρκώνουν το περίφημο “The Cat Concerto”,για να κάνει ένα παιδί, μόλις δύο χρονών, να θαυμάσει την κλασική μουσική και να τη βάλει σε ξεχωριστή θέση στην καρδιά του! Αυτή ήταν η πρώτη επαφή του Κινέζου πιανίστα με τη δυτική μουσική και η αφορμή για να ξεκινήσει σε ηλικία μόλις τριών χρονών μαθήματα πιάνου. Ήταν άραγε τόσο δυνατό το συναίσθημα εκείνης της εποχής που τον έκανε να υποσχεθεί στον εαυτό του ότι θα βοηθήσει και αυτός με τη σειρά του τα παιδιά της χώρας του να αγαπήσουν το πιάνο και την κλασική μουσική, που μας κάνει να μιλάμε τώρα για ένα κίνημα: το «Lang Lang Effect».
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Γεννημένος το 1982, ο πιανίστας Lang Lang κατάγεται από μια μικρή πόλη της Κίνας τη Shenyang. Από πολύ νωρίς άρχισε να ταξιδεύει με τους γονείς του προς την πρωτεύουσα, διανύοντας 700 χλμ., προκειμένου να κερδίσει την προσοχή των καλύτερων καθηγητών της χώρας του. Μόλις πέντε χρονών έδωσε το πρώτο του ρεσιτάλ κερδίζοντας στο διαγωνισμό της πόλης του και στα εννέα του χρόνια μπήκε στο Ωδείο του Πεκίνου. Λίγο αργότερα, σε ηλικία δεκατριών χρονών, κερδίζει στο Tchaikovsky International Young Musicians’ Competition παίζοντας όλες τις σπουδές Chopin. Μετά από αυτή του τη διάκριση, η οικογένειά του αποφασίζει να μετακομίσουν στην Αμερική. Εγκαταστάθηκαν στη Φιλαδέλφεια των Ηνωμένων Πολιτειών και ο Lang Lang φοίτησε στο Curtis Institute of Music, με καθηγητή τον Gary Graffman.

Ήταν δεκαεφτά χρονών όταν τον κάλεσαν, τελευταία στιγμή, να αναπληρώσει τον πιανίστα Andre Watts, στο “Gala of the Century”, παίζοντας το κοντσέρτο του Tchaikovsky με τη Συμφωνική ορχήστρα του Σικάγο. Εκείνη τη νύχτα ο κόσμος αναγνώρισε στο παίξιμο του Lang Lang την ποιότητα του μεγάλου πιανίστα και οι μεγαλύτερες αίθουσες του κόσμου του άνοιξαν τις πόρτες τους.
Από τότε, έχει εμφανιστεί στους σημαντικότερους χώρους της κλασικής μουσικής και έχει συμπράξει με τις μεγαλύτερες ορχήστρες και μαέστρους. Είτε πρόκειται για κοντσέρτο είτε για ατομικό ρεσιτάλ, οι εμφανίσεις του, τις περισσότερες φορές, είναι sold out μήνες πριν.
Οι ηχογραφήσεις του βρίσκονται πάντα στην κορυφή των πωλήσεων. Έχει ηχογραφήσει έργα των σπουδαιότερων συνθετών ανάμεσά τους οι Mozart, Beethoven, Chopin, Liszt, Rachmaninov, Tchaikovsky, Prokofiev, Bela Bartok κ.α. Από το 2010 είναι αποκλειστικός καλλιτέχνης της Sony Music Entertainment. Μεγάλο, όμως, είναι το ενδιαφέρον του για τη μουσική του κινηματογράφου. Το soundtrack “The Veil” σε μουσική του Alexandre Desplat, στο οποίο συμμετείχε, κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα. Μπορούμε να τον ακούσουμε ακόμα στην ταινία “The Banquet”, στο “My week with Marilyn” αλλά και στη Γιαπωνέζικη blockbuster ταινία “Nodame Cantabile”. Προς μεγάλη έκπληξη όλων ο Lang Lang έχει ηχογραφήσει και για το επιτυχημένο βιντεοπαιχνίδι Gran Turismo.

Ιδιαίτερη είναι η αγάπη του για τους ανοιχτούς συναυλιακούς και όχι μόνο, χώρους, έχοντας παίξει στο Central Park της Νέας Υόρκης, στο Hollywood Bowl στο Λος Άντζελες, στο Derby Park του Αμβούργου κ.α. Έχει συμμετάσχει στην τελετή έναρξης του World Cup Games στο Μόναχο, στην τελετή λήξης του Euro Cup finals to 2008 με τη Φιλαρμονική της Βιέννης και μαέστρο τον Zubin Mehta και στο Πρωτοχρονιάτικο εορταστικό Gala του National Centre for the Performing Arts στο Πεκίνο, με ένα ακόμη σπουδαίο μαέστρο τον Seiji Ozawa. Με τον πιανίστα της τζαζ Herbie Hancock έχουν παίξει στα 50 Annual Grammy Awards, ερμηνεύοντας τη «Γαλάζια Ραψωδία» του Γκέρσουιν. Οι δυο τους έκαναν και τα διαφημιστικά σποτ της United Airlines κατά τη διάρκεια των 2008 Summer Olympics. Tο 2009, ο Lang Lang έπαιξε στην τελετή του Nobel Peace Prize για τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και στην αντίστοιχη συναυλία στο Όσλο την επόμενη μέρα.
Ο μεγάλος πιανίστας έχει εμφανιστεί, επίσης, σε πάρα πολλά δημοφιλή τηλεοπτικά θεάματα, και έχει δώσει συνεντεύξεις στα μεγαλύτερα περιοδικά, με αποτέλεσμα οι δημοσιογράφοι να τον θεωρούν τον «ροκ σταρ» του κλασικού πιάνου και το περιοδικό Times να τον συγκαταλέγει στους “Time 100” δηλαδή στους εκατό ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο. Αυτό άλλωστε μαρτυρά και το φαινόμενο που έχει προκαλέσει στη χώρα του ο Lang Lang, γνωστό ως “Τhe Lang Lang Effect”, με 40 εκατομμύρια Κινεζάκια να τον έχουν σαν πρότυπο και να μαθαίνουν πιάνο. Ο Lang Lang δεν ξεχνά το παιδί που έχει μέσα του και σαν πρεσβευτής των Ηνωμένων Εθνών, προσπαθεί πάντα να προσφέρει με όποιο τρόπο μπορεί για να μεταδώσει στα μικρά παιδιά την αγάπη του για την κλασική μουσική αλλά και την μουσική του τόπου του. Έχει ιδρύσει το Lang Lang International Music Foundation, όπου σκοπός του είναι να δημιουργήσει τους πιανίστες του αύριο, δίνοντας τους άριστη μουσική εκπαίδευση, χρησιμοποιώντας τα τελευταία μέσα της τεχνολογίας, αλλά παράλληλα, χτίζοντας ένα νεανικό μουσικό κοινό μέσα από ζωντανές μουσικές εμπειρίες. Επίσης, το 2011, δημιούργησε το κέντρο “Τhe Lang Lang Music World” στη πόλη Shenzhen and Chongqing της Κίνας, όπου μπορούν και εκεί τα παιδιά να διδάσκονται πιάνο, να συμμετέχουν σε σεμινάρια και διαγωνισμούς, και να παρακολουθούν συναυλίες. Ο ίδιος ο Lang Lang εξακολουθεί να παραδίδει σεμινάρια και ομιλίες σε όλο τον κόσμο, σε διεθνούς κύρους σχολές, όπως στις Julliard School, Manhattan School of Music, Hanover Conservatory, Curtis Institute of Music, Oxford, Harvard και Columbia.

Χαρακτηριστικό είναι πως η Steinway Pianos πρώτη φορά στα 150 χρόνια της ιστορίας της, «βαφτίζει» το μοντέλο που παρήγαγε για την κινέζικη αγορά με το όνομα, “The Lang Lang Piano”, ένα πιάνο ειδικά σχεδιασμένο για την πρώιμη εκπαίδευση.
Οι δραστηριότητες του πιο καλοπληρωμένου πιανίστα της εποχής μας δεν σταματούν εδώ. Ο ίδιος έχει στην κατοχή του αλυσίδα εστιατορίων γρήγορου φαγητού, ποδοσφαιρική ομάδα, φίρμα ρούχων, άρωμα και βότκα με το όνομά του, και τα έσοδά του αγγίζουν τα 75 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο!
Παρ’ όλα αυτά, όμως, ο Lang Lang εξακολουθεί να είναι ένας μαγικός πιανίστας. Η απαράμιλλη τεχνική του, αποτέλεσμα της δυτικής παιδείας του, σε συνδυασμό με τις καταβολές του από την ανατολίτικη παράδοση της χώρας του, δημιουργούν ένα μείγμα εκρηκτικό. Ο ίδιος έχει τη δυνατότητα να κινείται σε μία εντελώς προσωπική διάσταση, εκεί όπου με απόλυτα λεπτοφυείς χειρισμούς, καταφέρνει να αγγίξει τις πιο σπάνιες αποχρώσεις των συναισθημάτων. Είναι λες και ο ήχος του ξεπερνά τα όρια του πραγματικού και αφήνει τη φαντασία μας να ταξιδέψει σε ένα κόσμο ονειρικό…. τον δικό του.
Στο βίντεο που ακολουθεί ο Lang Lang ερμηνεύει την σπουδή “La Campanella” από τον αγαπημένο του συνθέτη, τον «ήρωα του» στο πιάνο, όπως του αρέσει να τον αποκαλεί… Franz Liszt.

 Evgeny Kissin, ο πιανίστας που μας καταπλήττει με την ερμηνευτική του ευφυΐα, την απαράμιλλη μουσικότητα και την εμπνευσμένη φαντασία, με την οποία κάνει ακόμα και τα έργα-ογκόλιθους της πιανιστικής φιλολογίας να έχουν πάντα κάτι νέο να πουν. Ένα παιδί θαύμα που ωρίμασε και εξελίχθηκε σε έναν βιρτουόζο πιανίστα με βαθιά, σχεδόν ποιητική προσέγγιση των έργων που επιλέγει να ερμηνεύσει.
Ο Evgeny Kissin γεννήθηκε στη Ρωσία το 1971 από οικογένεια εβραϊκής καταγωγής. Από τα δύο του, ακόμα, χρόνια ξεκίνησε να αυτοσχεδιάζει στο πιάνο με το αυτί.  Στην ηλικία των έξι οι γονείς του τον έγραψαν στο Moscow Gnessin School of Music που ήταν μία σχολή για χαρισματικά παιδιά. Εκεί τον ανέλαβε η μία και μοναδική δασκάλα που είχε όσο ήταν σπουδαστής του πιάνου, η Pavlovna Kantor.
Στα δέκα του χρόνια έκανε το ντεμπούτο του με το κοντσέρτο του Μότσαρτ Κ.466 και μόλις ένα χρόνο αργότερα έδωσε το πρώτο του ατομικό ρεσιτάλ.  Η καριέρα του παιδιού θαύματος είχε μόλις ξεκινήσει.
Το διεθνές ενδιαφέρον το κέρδισε λίγο αργότερα, όταν ερμήνευσε τα κοντσέρτα για πιάνο 1 και 2 του Σοπέν στο Great Hall of the Moscow Conservatory με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Μόσχας και μαέστρο τον Dmitri Kitaenko. Το κοντσέρτο αυτό μαγνητοφωνήθηκε από την εταιρεία Melodia, και έτσι κυκλοφόρησε ο πρώτος διπλός του δίσκος. Η ηχογράφηση αυτή είχε τεράστια επιτυχία και έτσι η εταιρεία αποφάσισε να κυκλοφορήσει ακόμα πέντε δίσκους με τον πρωτοεμφανιζόμενο, τότε, καλλιτέχνη.
Οι εμφανίσεις του Κίσιν στο εξωτερικό ξεκίνησαν το 1985 ξεκινώντας από την Ανατολική Ευρώπη και φτάνοντας μέχρι την Ιαπωνία.

Το 1990 εμφανίστηκε στα BBC Promenade Concerts in London και την ίδια χρονιά έκανε το ντεμπούτο του στην Αμερική ερμηνεύοντας τα κοντσέρτα Σοπέν με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης και μαέστρο τον Zubin Mehta. Αμέσως μετά ακολούθησε ένα υπέροχο ρεσιτάλ στο Carnegie Hall, το οποίο ηχογραφήθηκε ζωντανά από την BMG Classics.
Πολλά είναι τα βραβεία που έχει πάρει ο διάσημος πιανίστας. Πιο συγκεκριμένα, το 1986 έλαβε το Crystal Prize of the Osaka Symphony Hall για το Best Performance of the Year in 1986. Το 1991 έλαβε το Musician of the Year Prize από τη Μουσική Ακαδημία της Chigiana στην πόλη Σιένα της Ιταλίας. Το 1992 ήταν επίτιμος καλεσμένος στην τελετή των βραβείων Grammy και τρία χρόνια αργότερα ανακηρύχθηκε ως Musical America’s Youngest Instrumentalist of the Year. Ανάμεσα στις πολλές ακόμα βραβεύσεις του συγκαταλέγεται η απονομή του Triumph Award για την εξαιρετική προσφορά του στη Ρώσικη κουλτούρα και είναι ο νεότερος από όλους όσους έχουν λάβει αυτό το βραβείο.
Όπως αφηγείται ο ίδιος, το πρώτο κομμάτι που τραγούδησε ήταν το θέμα μιας φούγκας του Bach που μελετούσε η μεγαλύτερη αδελφή του όταν ο ίδιος ήταν έντεκα μηνών. Θεωρεί τον Bach κορυφαίο συνθέτη όλων των εποχών και αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού του, γεγονός που του προκαλεί δέος και έτσι σχεδόν ποτέ δεν τον συγκαταλέγει στα προγράμματά του. Αντιθέτως ο Chopin είναι ο συνθέτης με τον οποίο αισθάνεται μεγαλύτερη οικειότητα και συνηθίζει να παίζει έργα του στα προγράμματά του. Τον θεωρεί περισσότερο «επαναστατικό» από πολλούς άλλους συνθέτες μιας και τα έργα του απαιτούν τεράστια ευλυγισία των χεριών στο πιάνο. Για τα έργα σύγχρονων συνθετών δηλώνει ότι ο κύριος λόγος που δεν τα περιλαμβάνει στα προγράμματά του είναι κυρίως η έλλειψη ειδικού-πνευματικού βάρους. Η πνευματική και συναισθηματική τους πυκνότητα δεν είναι ικανή για να του τραβήξουν το ενδιαφέρον με αρκετές εξαιρέσεις, φυσικά, κυρίως στα έργα των Messiaen και Schoenberg.
Παρόλο που τις περισσότερες φορές συνθέτει ο ίδιος τις cadenzas των κοντσέρτων που ερμηνεύει, δεν θεωρεί τον εαυτό του συνθέτη ούτε και έχει βλέψεις προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ιδιαίτερο, όμως, είναι το ενδιαφέρον του Kissin για την ποίηση. Εκτός από την αγάπη του για την απαγγελία, ο ίδιος καταπιάνεται με τη συγγραφή ποιημάτων τα οποία έχει κυκλοφορήσει σε μορφή c.d σε συνεργασία με άλλους Εβραίους ποιητές.

Rene Nikolaou

Μεγάλοι ερμηνευτές κλασικής μουσικής: Martha Argerich, η πιο σημαντική, ίσως, πιανίστα της εποχή μας. Αν και έχει τη φήμη των συχνών και ξαφνικών ακυρώσεων, οι θαυμαστές της δεν διστάζουν να αγοράσουν εισιτήριο γνωρίζοντας ότι παίρνουν αυτό το ρίσκο. Όμως, η εμφάνισή της στη σκηνή, μας αποζημιώνει. Εμφανίζεται στα ρεσιτάλ της με μία αφοπλιστική διάθεση σαν να μας λέει: «Είμαι εδώ με σάρκα και οστά».
H Μάρθα Άργκεριχ γεννήθηκε to 1941 στο Μπουένος Άιρες. Οι πρόγονοί της ήταν Καταλανοί που ζούσαν στο Μπουένος Άιρες από τον 18ο αιώνα. Οι γονείς της μητέρας της ήταν Εβραίοι μετανάστες από τη Ρωσική Αυτοκρατορία, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο Colonia Villa Clara στην επαρχία Entre-Rios μία εκ των αποικιών που συστάθηκαν από τον Βαρόνο Χιρς και τον Εβραϊκό σύλλογο. Η προέλευση του ονόματος Άργκεριχ είναι από την Καταλονία της Ισπανίας.
Άρχισε να παίζει πιάνο σε ηλικία τριών ετών. Στην ηλικία των πέντε ετών, ξεκίνησε μαθήματα με δάσκαλο τον Vincenzo Scaramuzza, ο οποίος έδινε μεγάλη βάση στο λυρισμό και το συναίσθημα. Η Άργκεριχ έκανε το ντεμπούτο της το 1949 στα οκτώ της χρόνια.
Η οικογένεια της μετακόμισε στην Ευρώπη το 1955, όπου συνέχισε τις σπουδές της με τον Friedrich Gulda στην Αυστρία. Ο Χουάν Περόν, ο τότε πρόεδρος της Αργεντινής, βοήθησε τους γονείς της σε αυτήν τους την απόφαση διορίζοντάς τους σε διπλωματικές θέσεις στην πρεσβεία της Αργεντινής στη Βιέννη.
Αργότερα σπούδασε με τον Stefan Askenase και την Maria Curcio. H Άργκεριχ είχε την ευκαιρία να προπονηθεί για σύντομες περιόδους με τους Madeleine Lipatti (χήρα του Dinu Lipatti), Abbey Simon, και Nikita Magaloff.
Το 1957, σε ηλικία δεκαέξι χρονών, κέρδισε τόσο στο Διεθνή Διαγωνισμό Μουσικής της Γενεύης όσο και στο Διεθνή Διαγωνισμό Ferruccio Busoni, μέσα σε διάστημα τριών εβδομάδων.
Στον τελευταίο διαγωνισμό γνώρισε τον Arturo Benedetti Michelangeli, με τον οποίο θα επιδιώξει να κάνει μαθήματα. Όμως, έκανε μόνο τέσσερα μαθήματα μαζί του σε ενάμιση χρόνο, και αυτό γιατί η Άργκεριχ, εκείνη την περίοδο, βίωνε μία σημαντική προσωπική και καλλιτεχνική κρίση. Τη μεγαλύτερη, όμως, επιρροή σαν καθηγητής, την άσκησε επάνω της ο Gulda, με τον οποίο μελέτησε για 18 μήνες.
Η Μάρθα Άργκεριχ ανήλθε σε πιανίστα διεθνούς επιπέδου όταν κέρδισε τον 7ο Διαγωνισμό Σοπέν στη Βαρσοβία το 1965. Την ίδια χρονιά έκανε και το ντεμπούτο της στις Ηνωμένες Πολιτείες παίζοντας στο Lincoln Center στη σειρά «Μεγάλοι Ερμηνευτές». Τότε ήταν που έκανε και την πρώτη της ηχογράφηση με έργα του Brahms, Chopin, Prokofiev, Ravel και Liszt.
Έκτοτε έχει κάνει άπειρες ηχογραφήσεις με τις μεγαλύτερες δισκογραφικές εταιρείες, όπως οι Deuche Gramophone, Decca, Emi Classics, Warner Classics κ.α. και έχει συμπράξει με κορυφαίους μαέστρους και καταξιωμένες ορχήστρες σε συναυλίες ανά τον κόσμο.
Φημισμένες είναι οι ερμηνείες της στα κοντσέρτα no.3 του Rachmaninoff και no.1 του Tchaikovsky καθώς επίσης και στο τρίτο κοντσέρτο για πιάνο του Prokofiev και το κοντσέρτο σε σολ μείζονα του Ravel.

Η ίδια συχνά αναφέρει σε συνεντεύξεις της ότι αισθάνεται «μοναξιά» στις σόλο εμφανίσεις και ότι προτιμά να εμφανίζεται μαζί με ορχήστρες ή με σχήματα μουσικής δωματίου μαζί με άλλους ερμηνευτές. Πάνω σε αυτό το έδαφος δημιούργησε θεσμούς για να συνεργάζεται με καταξιωμένους συναδέλφους της, να στηρίζει και να αναδεικνύει νέους μουσικούς και να συγκροτεί μουσικές «οικογένειες».
Μην ξεχνάμε ότι αυτή ήταν που υποστήριξε τον Ivo Pogorelich στον Διαγωνισμό Σοπέν από όπου είχε κοπεί και με τη στάση της έστρεψε τα βλέμματα όλων επάνω του, δίνοντας μία θαυμάσια ώθηση στην καριέρα του.
Με την υπογραφή της γίνεται από το 2002 το Martha Argerich Project, που διαρκεί 3 εβδομάδες, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Λουγκάνο, εκεί όπου συγκεντρώνεται κάθε χρόνο η «οικογένεια» με τα μόνιμα και τα νέα μέλη της και στο Μπουένος Άιρες, από το 1999, ο Διεθνής Διαγωνισμός Μάρθα Άργκεριχ με πρόεδρο της κριτικής επιτροπής την ίδια. Από την ίδια χρονιά στη νότια Ιαπωνία γίνεται το Μουσικό Φεστιβάλ Μάρθα Άργκεριχ και στη Λουκέρνη της Ελβετίας, σε συνεργασία με τον Κλάουντιο Αμπάντο, οι Ημέρες Πιάνου και εργαστηρίων για την ανάδειξη νέων πιανιστών.
Η Ελληνίδα πιανίστα και καλή φίλη της Άργκεριχ, Ντόρα Μπακοπούλου αναφέρει σε συνέντευξή της: «Είναι πολύ εργατική και τελειομανής. Μελετά ώρες ολόκληρες, όταν όμως ο υπόλοιπος κόσμος πέφτει για ύπνο. Είναι πολύ πρωτότυπη και σε αυτό. Κάθεται στο πιάνο γύρω στις 12 τα μεσάνυχτα και μελετά μέχρι τις 4 το πρωί για την επόμενη συναυλία. Ξεκουράζεται τα πρωινά. Ανήκει στην οικογένεια των ανθρώπων που τους αρέσει να θαυμάζουν όπου βρουν ομορφιά, στο βλέμμα ενός ανθρώπου, στην προσεγμένη και όμορφη εμφάνιση μιας γυναίκας, στο ωραίο παίξιμο μιας ή ενός συναδέλφου πιανίστα. Συμμετέχει με χαρά στο τρελό κέφι μιας φιλικής παρέας».
Και συνεχίζει παρακάτω: «Είναι πολύ δεμένη με την οικογένειά της αν και δεν ζουν μαζί. Η γενναιοδωρία της είναι παροιμιώδης. Βοηθά εντατικά νέους καλλιτέχνες, συχνά άπορους στους οποίους προσφέρει μέχρι και στέγη. Δεν διδάσκει, όμως.».
Η Μάρθα Άργκεριχ παντρεύτηκε δύο φορές. Ο πρώτος της γάμος ήταν με τον μαέστρο και συνθέτη Robert Chen με τον οποίο απέκτησε μία κόρη τη Lyda Chen-Argerich και αργότερα με τον μαέστρο Σαρλ Ντυτουά με τον οποίο απέκτησε τη δεύτερη κόρη της Annie Dutoit. Στη συνέχεια σχετίστηκε με τον πιανίστα Στίβεν Κοβάσεβιτς από τον οποίο έχει την τρίτη της κόρη, Stephanie και η οποία πρόσφατα γύρισε ένα ντοκιμαντέρ με θέμα τη ζωή της μητέρας της.
Η βάση της τα τελευταία χρόνια είναι οι Βρυξέλλες. Μιλά τέσσερις ξένες γλώσσες κι όλες εξαιρετικά. Έχει ήδη έρθει πέντε φορές στην Ελλάδα την οποία αγαπά πολύ.

Rene Nikolaou

«Mεγάλοι ερμηνευτές κλασικής μουσικής: Ivo Pogorelich, o τελευταίος μυστικιστής»
O πιανίστας που επιφυλάσσει στο κοινό του ριζοσπαστικές ερμηνείες των κλασικών έργων, ο Ivo Pogorelich σαν σκηνοθέτης επιβάλλει το όραμά του και διχάζει τους ακροατές. Ερεθίζει τους υποστηρικτές του απόλυτου σεβασμού για το κείμενο και ενθουσιάζει εκείνους για τους οποίους οι παραδόσεις υπάρχουν για να ανακινούνται. Βεβαίως, μπορεί να πει κανείς ότι Pogorelich τείνει να συγχέει τα ρεσιτάλ του με μια συνεδρία ψυχοθεραπείας. Μια ενδιαφέρουσα συνεδρία παρ’ όλα αυτά.
  Επιβλητικός και υπερήφανος, τόσο σωματικά όσο και καλλιτεχνικά, ο Ivo Pogorelich είναι ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, προικισμένος με αδάμαστο ταλέντο που το ονομά του έλαμψε με χρυσά γράμματα στη δεκαετία του ογδόντα και του ενενήντα.
  Γεννημένος το 1958 στο Βελιγράδι, με κροατικό διαβατήριο και γονείς Σερβοκροάτες, πέρασε τα εφηβικά του χρόνια στη Μόσχα όπου και σπούδασε στην Ακαδημία της Αγ. Πετρούπολης. Το 1976 άρχισε να μελετά εντατικά με τη διάσημη πιανίστα και καθηγήτρια Aliza Kezeradze, με την οποία παντρεύτηκαν το 1980 και έζησαν μαζί μέχρι τον πρόωρο θάνατό της το 1996.
  Ο Ivo Pogorelich κέρδισε το πρώτο του βραβείο στο Διαγωνισμό Casagrande Alessandro στο Terni της Ιταλίας το 1978 και στη συνέχεια στον Διεθνή μουσικό διαγωνισμό του Μόντρεαλ το 1980.
  Την ίδια χρονιά, συμμετείχε στο Διεθνή Διαγωνισμό Chopin της Βαρσοβίας, όπου η απόφαση της κριτικής επιτροπής να τον αποκλείσουν στον 3ο Κύκλο ξεσήκωσε μια έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα στα μέλη της. Η αντίδραση της Αργεντινής πιανίστα Martha Argerich  η οποία αποχώρησε από την κριτική επιτροπή φωνάζοντας «Μα είναι μια ιδιοφυΐα», ήταν ένα γεγονός που έστρεψε την προσοχή όλου του μουσικού κόσμου στον πιανίστα.
Έκανε το ντεμπούτο του στο Carnegie Hall της Νέας Υόρκης το 1981, και από τότε ο Ivo Pogorelich έχει εμφανιστεί στις μεγαλύτερες  αίθουσες συναυλιών όλου του κόσμου. Αρχής γενομένης στις ΗΠΑ έδωσε ρεσιτάλ και στις τέσσερις ηπείρους. Έχει λάβει προσκλήσεις για να παίξει με τις σημαντικότερες ορχήστρες του κόσμου, όπως του Βερολίνου και τη Φιλαρμονική της Βιέννης , όλες τις  Ορχήστρες του Λονδίνου, του Σικάγου, της Φιλαδέλφειας, της Βοστώνης, του Λος Άντζελες, τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης και άλλων μεγάλων ορχηστρών σε όλο τον κόσμο. Όπου και όποτε παίζει, η εκπληκτική ερμηνεία του επιβεβαιώνει την πρωτοτυπία του ταλέντου και της διάνοιάς του. Η εφημερίδα New York Times έγραψε κάποτε «Έπαιζε κάθε νότα ακριβώς, με ένα τέτοιο συναίσθημα, τόση έκφραστικότητα, σαν να ήταν μια ολόκληρη ορχήστρα και σαν να έπαιζε 200 χρόνια μπροστά από την εποχή μας». Σε αυτό το πνεύμα ο Ivo Pogorelich είναι γνωστός σήμερα ως ποιητής του οργάνου.  Και εδώ βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή μεταξύ πρωτοτυπίας και  ιδιοτροπίας.

Όπως λέει ο ίδιος: «Κατά τη δημιουργική διαδικασία υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να γίνουν λάθη, αφού είμαστε άνθρωποι και όχι θεοί. Αυτό που με διακρίνει είναι ότι είμαι καλά εξοπλισμένος, δεδομένου ότι ανήκω σε μια σχολή, με σοφία,  που έχει αυστηρά κριτήρια και μια κληρονομιά δύο αιώνων.  Ως εκ τούτου, σε αυτό που έχουν δώσει άλλοι, μπορώ να προσθέσω τη δική μου σκληρή δουλειά, έτσι ώστε πάντα να προσπαθώ να επιτύχω το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα. Για να καταλάβετε … Αυτή η γνώση, ο σεβασμός στην παράδοση και η προσωπική προσπάθεια συνδυάζονται τη δική μου διαίσθηση και φαντασία. Όταν σας παρουσιάζω τα έργα, είμαι ο πρωταγωνιστής και εκτίθεμαι σε κριτική. Έτσι, τόσο η αποδοχή όσο και η απόρριψη είναι εφικτή, αλλά αν συνεχίσω με αυτή την ειλικρίνεια, όπως ένας αληθινός καλλιτέχνης πρέπει πάντα να διατηρεί, θα πάρω βραβείο για το θάρρος και το θράσος μου. Όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις πρέπει να αναλάμβάνουν ηγετικό ρόλο σε ορισμένα πράγματα.»
 Από το 1982 ο Ivo Pogorelich ηχογραφεί αποκλειστικά για την Deutsche Grammophon. Έχει κάνει πάνω από 15 ηχογραφήσεις, με Σονάτες του Mozart, Liszt και Scriabin, σουίτες του Bach καθώς και το κονσέρτο αρ. 1 του Tchaikovsky. To 2006 η DGG κυκλοφόρησε σε DVD μέρος αυτού του υλικού, ξεκινώντας με Bach, Scarlatti και Beethoven και στα επόμενα χρόνια θα κυκλοφορήσει και το υπόλοιπο ηχογραφημένο υλικό.
 Τον Μάρτιο του 2007 ο Ivo Pogorelich αποδέχθηκε πρόσκληση του Ινστιτούτου Φρ. Σοπέν και έδωσε ρεσιτάλ στην Εθνική Φιλαρμονική στη Βαρσοβία, για πρώτη φορά στην Πολωνία, 26 χρόνια μετά από εκείνον το διαγωνισμό του 1980, που τον καθιέρωσε.
 Στην πρόσφατη περίοδο 2013/2014 Ivo Pogorelich έδωσε θριαμβευτικά ρεσιτάλ και συναυλίες στη Γερμανία, την Ισπανία, τη Λιθουανία, την Αυστρία, την Ελβετία, την Ιαπωνία, καθώς και στη Γαλλία, όπου ο Τύπος γιόρτασε την επίδοσή του με τα λόγια: «Η επιστροφή του βασιλιά». Κατά την περίοδο 2014/15, ο Ivo Pogorelich θα εμφανιστεί στο Λονδίνο, Παρίσι, Κοπεγχάγη, Βρυξέλλες, Ρότερνταμ, Μπρέσια, Λιντς, Μαδρίτη, Κωνσταντινούπολη, Βίλνιους, το Αμβούργο και σε άλλες μεγάλες γερμανικές αίθουσες συναυλιών, καθώς και στη Σαγκάη, το Πεκίνο, το Χονγκ Κονγκ και άλλες ασιατικές πόλεις.
Πέρα από την πολύχρονη καριέρα του, ο Ivo Pogorelich προσφέρει πολλά στην κοινότητα για την υποστήριξη νέων μουσικών. Το 1986 ίδρυσε ένα ίδρυμα στην Κροατία για να αντλήσει κεφάλαια για υποτροφίες στους νέους καλλιτέχνες για να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό. Στη γερμανική πόλη Bad Wörishofen, ο Ivo Pogorelich δημιούργησε ένα φεστιβάλ, το οποίο συνεχίστηκε για μια δεκαετία, με στόχο την υποστήριξη νέων μουσικών στην αρχή της καριέρας τους δίνοντας τους την ευκαιρία να εμφανισθούν με γνωστούς συναδέλφους τους . Το 1993 ο διαγωνισμός πιάνου Ivo Pogorelich πραγματοποιήθηκε στην καλιφορνέζικη πόλη της Πασαντίνα. Επίσης προσφέρει στην πόλη του Λουγκάνο, όπου ζει, δύο παραστάσεις το χρόνο, με στόχο την προώθηση και την υποστήριξη των νέων μουσικών.
 Δεν είναι όμως μόνο οι μουσικοί που φροντίζει ο Pogorelich. Το 1994, ο πιανίστας δημιούργησε ένα ίδρυμα στο Σεράγεβο για να συγκεντρωθούν χρήματα για την ανοικοδόμηση ενός μαιευτηρίου στην πόλη και δίνει κονσέρτα για φιλανθρωπικούς σκοπούς στηρίζοντας τον Ερυθρό Σταυρό και βοηθώντας στην καταπολέμηση των ασθενειών, όπως ο καρκίνος και η σκλήρυνση κατά πλάκας, μεταξύ άλλων έργων. Το 1987 έλαβε την τιμή να ονομαστεί «Πρεσβευτής Καλής Θέλησης» από την UNESCO.

Ρενέ Νικολάου
Artic.gr
25/01/2015

​Πηγές

ivopogorelich.com
pianist.fr
forumclasico.es